Haški tribunal izreći će danas presudu bivšem šefu Službe državne bezbjednosti Srbije Jovici Stanišiću i njegovom pomoćniku Franku Simatoviću Frenkiju, optuženim za zločine nad nesrpskim civilima u Hrvatskoj i BiH u periodu od 1991. do 1995. godine

Stanišića (62) i Simatovića (62) optužnica tereti za progon, ubistva, deportacije i prisilno premještanje hrvatskih i muslimanskih civila. Ta krivična djela u optužnici su kvalifikovana kao zločini protiv čovječnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja.

Stanišić i Simatović se terete za usmjeravanje, organizovanje, opremanje, obučavanje, naoružavanje i finansiranje jedinica državne bezbjednosti Srbije, koje su ubijale, progonile i deportovale civile Hrvate, bosanske muslimane, bosanske Hrvate i druge nesrbe iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske od 1991. do 1995. godine.

Tužilaštvo tvrdi da su njih dvojica učestvovali u udruženom zločinačkom poduhvatu (UZP), koji je imao za cilj prisilno i trajno uklanjanje većine Hrvata, bosanskih muslimana i bosanskih Hrvata s velikih područja ove dvije zemlje.

Stanišić i Simatović se terete da su planirali, naredili, izvršili ili na druge načine pomagali i podržavali te zločine. Prema optužnici, optuženi su pomogli uspostavljanje centara u kojima su dobrovoljci i regruti obučavani i kasnije raspoređivani u specijalne jedinice Službe državne bezbjednosti Srbije na lokacije u Hrvatskoj. Te specijalne jedinice su uključivale, pored ostalih, Crvene beretke, Škorpione, Arkanove Tigrove, "Martićevu policiju", miliciju takozvane Srpske autonomne oblasti Slavonija, Baranja i Zapadni Srem (SAO SBZS), Jedinice za specijalne operacije (JSO) i Jedinice za antiteroristička dejstva (JATD).

Stanišić i Simatović se terete za progone, ubistvo, deportaciju i prisilno premeštanje. Ove optužbe se odnose na zločine počinjene u SAO Krajini i SAO Slavoniji, Baranji i zapadnom Sremu, kao i opštinama Bijeljina, Bosanski Šamac, Doboj, Sanski Most i Zvornik u BiH. Također se terete za ubistvo šest zatvorenika zarobljenih nakon pada Srebrenice, koje su počinili i videozapisom zabilježili pripadnici specijalne jedinice Škorpioni.

Prvobitna optužnica protiv Stanišića i Simatovića podignuta je 1. maja 2003. godine. Obojicu optuženih su srpske vlasti uhapsile 13. marta 2003. godine.

Simatović je prebačen u pritvor MKSJ-a 30. maja 2003, a Stanišić 11. juna 2003. godine. Obojica su se izjasnili da nisu krivi ni po jednoj tački optužnice tokom prvih stupanja pred sud koja su održana 2. juna 2003., odnosno 13. juna 2003.

Početak suđenja je prvobitno zakazan za 28. februar 2008. Međutim, zbog zdravstvenog stanja Jovice Stanišića početak suđenja je odgađan u više navrata. Suđenje je ponovo počelo 9. juna 2009. godine.

Tužilaštvo je završilo izvođenje svojih dokaza 5. aprila 2011. nakon što je pozvalo 62 svjedoka. Odbrana je počela izvođenje svojih dokaza 15. juna 2011. godine i zvanično završila 17. septembra 2012.

Stanišićeva odbrana je pozvala 19 svjedoka, dok je njih 14 svjedočilo u Simatovićevu odbranu. Iznošenje završnih riječi je održano od 29. do 31. januara 2013.

Početak izricanja presude je danas u 16 sati.

(FENA/av)