Politički lider Hamas Ismail Haniyeh ubijen je u Teheranu gdje je došao na inauguraciju predsjednika Masouda Pezeshkiana, objavila je Iranska revolucionarna garda (IRCG). Iako za njegovo ubistvo još niko nije preuzeo odgovornost, Hamas je optužio Izrael za njegovu smrt i zaprijetio "ratom za oslobađanje Jerusalima".

Za sada nije poznato mnogo detalja u vezi Haniyeheve smrti.

Kako su objavili iranski mediji, pozivajući se na na IRCG, Haniyeh je ubijen u rezidenciji za ratne veterane oko dva sata ujutru po lokalnom vremenu. Lokalni medij Nour News piše da je zgrada pogođena „vazdušnim projektilom“. U napadu koji iranski mediji, ali i Hamas, nazivaju izraelskom racijom, stradao je i Haniyehov telohranitelj.

Ko je bio Ismail Haniyeh?

Ismail Haniyeh dugo je služio kao šef Hamasovog politbiroa i smatran je umjerenom figurom unutar pokreta. Njegova uloga smatrana je ključnom u diplomatskim naporima da se obezbijedi prekid vatre u Gazi.

Rrođen je u izbjegličkom kampu Šati u Gazi 1962, nakon što su njegovi roditelji pobjegli iz grada Askalana poslije stvaranja države Izrael 1948. godine. Studirao na institutu Al-Ažar u Gazi, a kasnije na Islamskom univerzitetu u Gazi, gdje je diplomirao arapsku književnost, piše Al Jazeera.

Izraelske vlasti nekoliko puta su hapsile Haniyeha, a 1992. godine prognan je zajedno sa drugim liderima Hamasa. U Gazu se vratio godinu dana kasnije.

Palestinski premijer postao je 2006. nakon što je Hamas osvojio najviše mjesta na palestinskim parlamentarnim izborima. Vladao je Gazom do 2017. godine, kada je izabran za šefa Hamasovog političkog biroa. Imao je glavnu ulogu u izgradnji Hamasovih borbenih kapaciteta, dijelom njegovanjem odnosa sa Iranom. Haniyehe je 2022. godine rekao za Al Jazeeru da je Hamas dobio 70 miliona dolara vojne pomoći od Irana.

Gazu je napustio 2019, nakon nekoliko pokušaja atentata i od tada živio u egzilu u Kataru i povremeno je boravio u Turskoj.

Dok je bio na univerzitetu 1983. godine, pridružio se Islamskom studentskom bloku, preteči Hamasa. U grupi je blisko sarađivao sa suosnivačem Hamasa, šeikom Ahmedom Jasinom, a na funkciju političkog lidera izrabran je 2017. godine, zamenivši Haleda Mešala.

Izrael čitavo rukovodstvo Hamasa smatra teroristima i optužio je Haniyeha i druge lidere izvan Gaze da nastavljaju da „vuku konce terorističke organizacije Hamas“. Godine 2018, američki State Department proglasio ga je za teroristu, rekavši da je bio „zagovornik oružane borbe, uključujući i borbe protiv civila“ i da su aktivnosti Hamasa odgovorne za „procijenjeno 17 američkih života ubijenih u terorističkim napadima“.

U izraelskom vazdušnom napadu na sjevernu Gazu 10. aprila, ubijena su njegova tri sina (Hazem, Amir i Mohamed) i četvoro unuka, tri djevojčice i jedan dječak. Tada je lider Hamasa rekao da napad neće promijeniti zahtjeve grupe za trajnim prekidom vatre i povratkom raseljenih Palestinaca u njihove domove.

- Sav naš narod i sve porodice Gaze platili su visoku cijenu u krvi, a ja sam jedan od njih - rekao je Haniyeh, prenosi Nova.rs.