Glavni grad Bosne i Hercegovine Sarajevo danas obilježava Dan grada, prizivajući sjećanje na burnu historiju koja je ostavila duboke brazde na njegovom biću. Simboličan je posebno upravo 6. april koji je označio dva važna događaja – na taj dan 1945. godine Sarajevo je oslobođeno od nacista, dok je na isti dan ponovo nad njim spuštena tamna zavjesa – 1994. godine počela je opsada grada, najduža u modernoj historiji.

Osnivačem grada Sarajeva smatra se Isa-beg Ishaković, a sam grad su izgradili starosjedioci. Napravljen na raskrsnici rimskih puteva, nikao je grad koji je još tada bio raskrsnica kultura i religija, što je i nakon više od 500 godina i ostao.

Njegova pozicija donijela mu je kroz stoljeća mnoge nevolje, poput pohoda Eugena Savojskog koji je krajem 17. vijeka opljačkao i do temelja spalio Sarajevo, tada jedan od najvećih gradova na Balkanu.

Nakon što su Austro-Ugari okupirali Bosnu i Hercegovinu 1878. godine, počela je industrijalizacija grada te je tako Sarajevo postalo prvi evropski grad sa tramvajem. Gradile su se škole i kulturne institucije. U to vrijeme sagrađen je i Zemaljski muzej.

Za vrijeme Prvog svjetskog rata Sarajevo nije pretrpilo značajnija razaranja, arhitektonska slika grada ostaje gotovo nepromijenjena.

Sarajevo se 1941. godine našlo u sastavu ustaške NDH, a faktički pod njemačkom okupacijom. Jugoslovenska armija započela je akciju oslobađanja Sarajeva 28. marta 1945. godine, a nakon žestokih borbi 6. aprila 1945. godine slomljen je otpor Nijemaca i pripadnika NDH te je Sarajevo oslobođeno.

U antifašističkoj borbi od 1941. do 1945. godine, 10.961 građanin Sarajeva dao je život. Stradalo je 412 Bošnjaka, 106 Hrvata, 7.092 Jevreja, 1427 Srba, te 16 Crnogoraca, jedan Makedonac, pet Slovenaca i 12 ostalih.

No, 47 godina kasnije, na dan oslobođenja grada, Sarajevo je započelo još jednu bitku. Od početka agresije i opsade ponovo na dan 6. aprila, pa sve do 31. jula 1995. u Sarajevu je ubijeno, umrlo od gladi, hladnoće i nestao 11.541 civil, od kojih 1.598 djece. Materijalna šteta koju je grad pretrpio tokom agresije i opsade, prije svega kroz razaranja stambenog fonda i uništenje kulturnog blaga i privrednih objekata i saobraćajnica, je neprocjenjiva.

Također, 6. aprila 1992. godine tadašnja Evropska zajednica priznala je Republiku Bosnu i Hercegovinu kao nezavisnu državu.

(FENA/dg)