U Bosni i Hercegovini  u 2013. godini ukupni indirektni porezi iznosili su 17,2 posto bruto domaćeg proizvoda (BDP), što je u odnosu na 2012. manje za 1,1 posto.

Za razliku od prethodnih godina, kada je pad prihoda od carina zbog liberalizacije carinskog režima sa EU kompenziran rastom prihoda od akciza i PDV-a, od 2012. negativni trendovi se bilježe kod PDV-a, a od 2013. i kod akciza, navodi se u najnovijem biltenu Odjela za makroekonomsku analizu Uprave za indirektno oprezivanje (UIO) BiH.

Protekla godina je u fiskalnom smislu predstavljala tešku godinu za finansiranje budžeta svih nivoa vlasti BiH.

Nakon prvog udara globalne ekonomske krize, koji je proizveo snažan pad prihoda od indirektnih poreza u 2009., već u 2010. je došlo do stabilizacije, a potom i rasta prihoda. Pozitivan, uzlazni trend prihoda se zadržao u 2011., da bi već tokom 2012.godine došlo do usporavanja, a potom i pada prihoda.

- Iako je, s obzirom na povoljne prognoze ekonomskog rasta BiH, bilo realno očekivati umjereni oporavak javnih prihoda, protekla godina je završila sa značajnim deficitom prihoda od indirektnih poreza - navode ekonomisti ovog odjela UIO.

Proteklu fiskalnu godinu su obilježili divergentni trendovi u naplati indirektnih poreza.

Uprkos skromnom ekonomskom oporavku neto efekti naplate indirektnih poreza u 2013. su bili negativni.

Nakon porasta naplate prihoda od indirektnih poreza u novembru 2013. bilo je realno očekivati nastavak pozitivnih trendova i u decembru, imajući u vidu istorijske trendove i tradicionalno povećanje potrošnje krajem godine zbog praznika.

Prema izvještaju UIO, u decembru 2013. naplaćeno je bruto prihoda od indirektnih poreza u iznosu  490,2 miliona KM, što je bilo na nivou decembra 2012. godine.

Međutim, kako su isplate povrata bile veće za 15,8 miliona KM, neto naplata u decembru je bila za 16,5 miliona KM manja u odnosu na decembar 2012.godine ili za četiri posto.

Pad naplaćenih prihoda u decembru značajno se odrazio i na kumulativnu naplatu za cijelu 2013. godinu, pogoršavajući dotadašnje negativne trendove.

Iako je bruto naplata prihoda u 2013. bila veća za 9,4 miliona KM u odnosu na 2012. godinu (ili za 0,2 posto), zbog rasta povrata od 112,7 miliona KM u odnosu na 2012.godinu, neto prihodi su bili manji za 103,2 miliona KM ili 2,1 posto u odnosu na 2012.godinu, navodi se u ovom biletenu Odjela za makroekonomsku analizu UIOBiH.

Poredeći naplatu u decembru 2013. s naplatom u istom mjesecu 2012., po vrstama prihoda, može se zaključiti da su nastavljeni negativni trendovi kod svih glavnih vrsta prihoda: neto PDV-a je naplaćeno 60,3 miliona KM manje, akciza i putarine manje 32,3 miliona KM, a carina 12,4 miliona KM manje.

Treba naglasiti da je prema preliminarnom izvještaju UIO trenutno neusklađeno 5,3 miliona KM prihoda, te da se nakon uskađivanja mogu očekivati manji deficiti na PDV-u i drugim vrstama prihoda.

(Fena/aa)